Topraksız Tarımda Çilek Üretimi Nasıl Yapılır?
Topraksız Tarım Nedir?
Bitki yetiştiriciliğinin temel gereksinimlerinden olan su ve besin maddelerinin bitki için gereken miktarda kök materyaline eklenmesiyle oluşturulan üretim şekli topraksız tarım veya hidroponik tarım olarak adlandırılmaktadır.
Topraksız tarımın fark yaratacak özellikte olmasının sebebi; bitki üretilirken toprağa ihtiyaç duyulmadan gereken tüm besinlerin bir solüsyon ile verilmesidir. Bu özellik topraksız tarımı hem uygun fiyatlı hem de daha verimli hale getirmiştir. Üstelik iş gücü ve giderlerinin azaltılmasında büyük faktör olarak görülmektedir.
Hidroponik kültür uygun ortam ve şartlar sağlandığında her türlü bitki, meyve ve sebze yetiştiriciliğine müsait olsa da özellikle Antalya’da topraksız tarım ve topraksız çilek üretimi yoğunluğu fazladır.
Çilek yetiştiriciliğinin topraksız tarıma uyarlanması ise adım adım gerçekleştirilmektedir. Yetiştirilen çilekler, cinslerinden ortamlarına kadar birçok etken göz önünde bulundurularak üretilirler.
Topraksız Tarım Çilek Üretimi
Ruby Tarım topraksız çilek yetiştiriciliğinde belli aşamalardan geçirerek üretim koşullarını sağlamaktadır. Topraklı klasik tarım veya sera gibi örtü altı olarak sınıflandırılan tarım çeşitlerinde çilek üretimi için hazırlıklar yorucu ve zaman kaybettirici olmaktadır. Toprağın hazırlığı, traktör ile gereken alanın düzeltilmesi, toprak işleme aletlerinin bulundurulması gibi birçok maliyet ve enerji isteyen gereksinim bulunmaktadır. Topraksız tarım kültürü bu durumların önüne geçerek, tüm problemleri de minimize etmektedir.
Topraksız çilek üretimi için, klasik tarımın aksine uzun süren hazırlık safhası bulunmamaktadır. Özellikle de verimli olmayan topraklarda topraksız tarım ve çilek üretimi yapılması arazilerin değerlendirilmesini sağlayan önemli noktalardandır.
Topraksız tarım da çilek yetiştirilirken, topraklı veya sera tipindeki yetiştirmelerin yaklaşık 3 ile 5 katı kadar verim alınabilmektedir. Bu durum ise; topraksız tarımın günümüzde öne çıkmasını anlamaya yardımcı olacaktır. Ayrıca sadece verim değil, topraklı çilek üretimi için harcanan işçilik, ilaçlama maliyetleri topraksız çilek üretiminde ek olarak giderler içerisine dahil edilmemektedir.
İyi bir üretim ortamının sağlanmasıyla ve yetiştirme periyotların net bir şekilde belirlenmesiyle çilek üretiminden yılın yaklaşık 10 ayı verim almak mümkündür. Topraksız tarımda örtü altı şeklinde gerçekleştirilebilen üretim, aynı zamanda açık alanda da yapılabilme kolaylığı sunmaktadır.
Topraksız çilek üretimi yatay ve dikey yetiştirme sistemleri olarak iki farklı materyalde yapılmaktadır. Bu sistemler bitki verimini maksimize edecek şekilde düzenlenmektedir. Dikey üretim sisteminde birim alana daha fazla bitki dikimi yapılabilirken, alt bölgelere vitamin ve ışık seviyesinin azalarak gitmesi verimi engellemektedir. Yatay üretim sisteminde; çevre şartlarına göre değişkenlik gösterse de tek veya çok katlı şekilde yapılmakta, ışık seviyesi gibi diğer faktörler de dengeli bir şekilde yayılım göstermektedir.
Çilek üretiminde sık kullanılan materyaller ise; polietilen torba, plastik saksı, oluklar, strafor (köpük) gibi farklı araçlardan oluşmaktadır.
Topraksız Çilek Yetiştiriciliğinin Aşamaları
1. Çilek türü seçimi:
Gereksinime uygun çilek çeşidini seçerek işe başlamak en doğrusu olacaktır. Her çilek grubu içerisinde birbirinden farklı çeşitler bulunmaktadır ve bazıları yazın meyve veriş zamanına göre değişiklik göstermektedir. Bazı türler dondurulmaya, pişirilmeye uygunken; bazıları taze yenmeye veya devamlı, sürekli büyümeye uygundur.
2. Çilek fidesi:
Çilek fidesi satın alınırken dikkat edilmesi gereken nokta, dikimden hemen önce satın alınması gerektiğidir. Uzun süre tutulan çilek fidesi köklerinde deformasyonlar, kök düğümlenmeleri ve sağlıklarını kaybetmeleri gibi sorunlara rastlanmaktadır. Eğer tohum tercih ediliyorsa belli bir kıstası bulunmamaktadır.
3. Çilek yetiştirme ortamının seçimi ve hazırlanması:
Bulunduğunuz ortama ve sağlayacağınız yetiştirme materyaline göre çilek için üretim yerinin hazırlanması gerekmektedir. Eğer plastik kaplarda dikimi gerçekleştirilecekse, öncesinde sistemlerin oluşturulması yapılacak işlemler arasındadır. Aynı zamanda kullanılacak olan materyalin drenaj deliklerinin de olması avantajlıdır.
4. Besin solüsyonunun hazırlanması:
Çilek yetiştirirken toprak kullanılmadığı için, topraktan alınacak mineral ve elementler belli bir solüsyondan karşılanmalıdır. Bunun için bitkinin ihtiyacı olan tüm minerallerin bulunduğu bir besin desteği hazırlanıp, düzenli olarak köküne ulaşması sağlanmaktadır.
5. Kontrol edilmesi:
Topraklı üretime göre böcek ve hastalık oranı çok düşük olsa da topraksız çilek üretiminde düzenli kontrollerin yapılması gerekmektedir. Olası problemler için önlem alınabilir, var olan bir sorun da kısa zamanda çözüme kavuşturulmaktadır. Bu sebepten; sık sık çileklerin dikiminden büyüyüp hasadının oluşuna kadar kontrol edilmesi önem taşımaktadır.
Ruby Tarım’ın kullandığı topraksız çilek yetiştirme sistemleri ile tüm aşamalar dikkatli bir şekilde gerçekleştirilmektedir. Genel olarak bakıldığında; oldukça pratik görülen topraksız tarım sistemleri uzman ve profesyonel üreticilerle daha iyi verim alınabilir hale gelmektedir.
Çevre dostu üretim tekniği olarak bilinen topraksız çilek üretimi; birçok faydaya sahip olmakla birlikte, geleceğin değişen çiftçilik ve yetiştiricilik sisteminin de modern bir versiyonudur.
